یک مطالعه نشان میدهد که تجارت جهانی کشاورزی، کمبود آب را برای جمعیتهای پردرآمد کاهش میدهد، در حالی که آب را برای فقرا کمیابتر میکند. گزارش جدیدی از موسسه آب، محیط زیست و سلامت دانشگاه سازمان ملل متحد نشان میدهد که انتقال آب از طریق تجارت مواد غذایی عموماً کمبود آب را برای بخش عمدهای از جمعیت جهان کاهش میدهد، در حالی که همزمان کمبود آب را برای میلیونها نفر دیگر، به ویژه در جوامع کمدرآمد، تشدید میکند.
هنگامی که غذا وارد میشود، کشورها به طور مؤثر آبی را که برای تولید آن در داخل کشور لازم بود، ذخیره میکنند و فشار بر منابع خود را کاهش میدهند. این گزینه برای کشورهای پردرآمد که میتوانند از عهده تأمین محصولات کشاورزی در سطح بینالمللی برآیند، در دسترسترین گزینه است. در مقابل، هنگامی که غذا صادر میشود، آب موجود در آن محصولات به خارج از کشور جریان مییابد. برای بسیاری از کشورهای در حال توسعه، این صادرات درآمد ایجاد میکند، اما منابع محلی محدود را نیز کاهش میدهد و آب کمتری برای جمعیت خود باقی میگذارد.
طبق گزارش فوق، تجارت مواد غذایی کمبود آب را برای ۲۲ درصد از جمعیت کشورهای پردرآمد تشدید میکند، در حالی که این سهم در کشورهای کمدرآمد به ۳۷ درصد افزایش مییابد. آنچه تحلیلگران سازمان ملل را نگران میکند، این مشاهده است که جوامع پردرآمد اغلب ذینفعان اصلی کاهش کمبود آب هستند، در حالی که جمعیتهای کمدرآمد بیشترین رنج را از افزایش کمبود آب متحمل میشوند.
پروفسور کاوه مدنی، مدیر اندیشکده آب سازمان ملل و یکی از نویسندگان این گزارش، معتقد است که این شکل از «تجارت آب» نشاندهنده الگوی گستردهتری از بیعدالتی زیستمحیطی در سراسر جهان است. سیستم تجارت جهانی غذای موجود همچنان آسیبپذیرترین مردم و کشورهای جهان را آسیبپذیرتر میکند.
تجارت بینالمللی کشاورزی، بدهبستانهایی ایجاد میکند که تضادهای شدیدی را در مناطق و سطوح درآمدی نشان میدهد. این بدهبستانها تأکید میکنند که همین جریانها میتوانند همزمان برندگان و بازندگانی ایجاد کنند، و جمعیتهای کمدرآمد بیشتر در معرض جنبه منفی معادله قرار دارند.
در بخش کشاورزی، پیشرفتهایی مانند آبیاری قطرهای و تغییر به سمت محصولات کممصرفتر میتواند تولید را از نظر آب کارآمدتر کند، کمبود محلی را کاهش دهد و از کشاورزان کوچک حمایت کند. این مطالعه همچنین از دولتها میخواهد سیاستهای آب و تجارتی را طراحی کنند که به صراحت کمبود آب و توزیع عادلانه مزایا و هزینهها را در نظر بگیرند و اطمینان حاصل کنند که تجارت جهانی به جای گسترش نابرابریها، از توسعه پایدار حمایت میکند.
موسسه آب، محیط زیست و سلامت دانشگاه سازمان ملل متحد با همکاری طیف متنوعی از شرکا از جمله آژانسهای سازمان ملل، دولتها، دانشگاهها، بخش خصوصی و جامعه مدنی راهحلهایی را توسعه میدهد که امنیت انسانی، تابآوری و پایداری را در سراسر جهان پیش میبرد.